DEREYOLU (SALUT) KÖYÜ

Tarihçe

Dereyolu'nun eski adı Salit veya Salut'tur. 1854 tarihli Kiepert haritasında "Salit" olarak geçer.Bu yerleşim 1886 tarihli Rus nüfus sayımında ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise "Salut" adıyla kaydedilmiştir. Bu yerleşimin adı Gürcüce kaynaklarda Saluti (სალუტი) biçiminde yazılmıştır.

Salit, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Kola'da yer alır. Bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Öte yandan Salit köyü sınırları içindeki megalit kale kalıntısı, buranın çok eski bir yerleşim alanı olduğunu göstermektedir.

Türkçe Göle olarak bilinen bu bölge uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sora, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Salut (Салут) adıyla kaydedilmiş olan köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlıydı ve nüfusu, "Rum" olarak kaydedilmiş 369 kişiden oluşuyordu. Köyde iki adet kilisenin varlığı bilinmektedir. Ancak bu yapılar tamamen ortadan kaldırılmıştır. Köyün nüfusu 1896 yılında 472 kişi, 1906 yılında 563 kişi olarak tespit edilmiştir.

Göle bölgesinde 1907 yılında araştırma gezisi yapan Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili'nin verdiği bilgiye göre, o sırada bölgenin nüfusu hayli renkli bir hale gelmiş, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Osmanlı ülkesinden Rusların egemenliğine geçen topraklara göç etmiş olan Rumlar ve Ermeniler, Müslüman Gürcülerden boşalmış olan yerlere yerleştirilmişti.

Salut köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Salut Türkiye'ye bırakıldı.

Salut, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Salut" (صالوت) adıyla Kars vilayetinin Göle kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 427 kişiden oluşuyordu.Salit / Salut Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Dereyolu olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Dereyolu köyünün nüfusu 909 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 330 kişi okuma yazma biliyordu.

Coğrafya

Köy, Ardahan il merkezine 45 km, Göle ilçe merkezine 5 km uzaklıktadır.

Köy Muhtarı Serkan Atalay

Köy Dernek Başkanı Ali Karaca 05332321790